ТАҒАМ ӨНІМДЕРІНДЕГІ ӨСІМДІК ТЕКСІЗГЕН ГМО МОНИТОРИНГІ
МОНИТОРИНГ ЗА ГМО РАСТИТЕЛЬНОГО ПРОИСХОЖДЕНИЯ В ПРОДУКТАХ ПИТАНИЯ 15.06.2017

Азық-түлік қауіпсіздігі экономикалық әл-ауқаттың ажырамас бөлігі және ұлттық қауіпсіздіктің негізгі векторы болып табылады. Азық-түлік қауіпсіздігі мемлекеттік саясаттың басым бағыты болып табылады, өйткені ол ұлттық, экономикалық, әлеуметтік, демографиялық және экологиялық факторлардың кең ауқымын қамтиды. Мұндай жүйе ұлттық экономикалық реформаның стратегиясын әзірлеуді, тұрақты дамуды, тиімді құқықтық нормаларды пайдалануды, халықтың өмір сүру ұзақтығы мен сапасын қамтамасыз етуді қамтиды. Бұл тұрғыда азық-түлік өнімдерін таңбалау жағынан бұрмалау жағдайларының көбеюі ерекше рөл атқарады. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Қоғамдық денсаулықты қорғау комитетінің мониторинг жүйесіне ГМО-ны анықтаудың, сәйкестендірудің және санын анықтаудың заманауи әдістерін енгізу қажеттілігі күмән тудырмайды. Заманауи әдістер мен тәсілдерді енгізу азық-түлік өнімдерінің сапасын және тұтынушылардың хабардарлығын арттыруға бағытталған профилактикалық іс-шараларды уақтылы жүзеге асыру мақсатында азық-түлік өнімдерін бұрмалау фактілеріне жүйелі мониторинг жүргізуге мүмкіндік береді.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Қоғамдық денсаулықты қорғау комитетінің Астана қаласы бойынша «Ұлттық сараптама орталығы» филиалының ГМО вирусологиялық референттік зертханасы негізінде азық-түлік өнімдерінің әртүрлі үлгілері алынды. ГМО құрамы зерттелуде. Азық-түлік өнімдерінің үлгілерін зерттеу барысында біз ГМО скринингтік маркерлерін таптық.

Жүргізілген жұмыстардың нәтижесінде үлгілерде генетикалық түрлендірілген соя және генетикалық түрлендірілген жүгері анықталғаны анықталды. Рұқсат етілген мәннен 0,9% асуы генетикалық түрлендірілген соя бұршақтарының 5 үлгісінде, ал гендік түрлендірілген жүгерінің 8 үлгісінде анықталды. Бұл өнімдердің таңбалауында ГМО құрамы көрсетілмегенімен.

Алынған деректерге сүйене отырып, ГМО-ға жүргізіліп жатқан мониторинг шеңберінде оның таңбалануы бойынша тағам өнімдерін бұрмалау фактілері анықталғанын айтуға болады. Сонымен қатар, азық-түлік өндірісінде өсімдік тектес генетикалық түрлендірілген өсімдіктерді пайдалану бойынша алынған деректер күрделі заманауи әдістер мен тәсілдерді, сондай-ақ тамақ өнімдерінің қауіпсіздігіне мониторинг жүргізудің халықаралық тәжірибесін қолдануды талап етеді.